داروهای مورد نیاز بیماران دارای پروتز چشم

پروتز چشم یا در واقع چشم مصنوعی، به آسانی نصب و قابل استفاده کسانی است که خدای نکرده به هر دلیلی چشم خود را بطور کامل از دست داده اند. اما جهت این کار باید نکاتی را رعایت کرد از جمله استفاده از داروهای مورد نیاز پروتز چشم که اهمیت زیادی دارد. 

قطره چشم محلولی آبی یا روغنی است که در محیطی کاملا استریل شده تولید می شود. این قطره ها معمولا برای شستشوی چشم یا درمان برخی از مشکلات چشمی مثل آلرژی چشم، عفونت چشم، آب سیاه، آب مروارید، حساسیت و یا خشکی چشم مورد استفاده قرار می گیرند. اگرچه این قطره ها معمولا اثر جانبی خاصی به دنبال ندارد اما بهتر است خودسرانه و بدون تجویز پزشک از آنها استفاده نشود. 

1- موکسی فلوکساسین (Moxifloxacin) :

یک آنتی بیوتیک از نسل چهارم فلوروکینولون‌ها است. موکسی فلوکساسین یک آنتی بیوتیک وسیع الطیف و یکی از بهترین داروهای پروتز چشم متحرک است که باکتری‌های گرم مثبت و گرم منفی را از بین می‌برد. این دارو با مهارآنزیم DNA ژیراز (نوعی آنزیم توپوایزومراز II) و آنزیم توپوایزومراز IV عمل می‌کند. 

2- قطره چشمی جنتامایسین (GENTAMICIN) :

پماد جنتامایسین چشمی و قطره استریل چشمی جنتامایسین در درمان التهاب پلک و ملتحمه، التهاب مجرای اشک، التهاب قرنیه، و زخم قرنیه کاربرد دارد که علت این موارد عفونت های سطحی چشم می باشد. خوشبختانه این قطره قابل استفاده جهت چشم مصنوعی یا پروتز چشم نیز می باشد. 

طریقه مصرف قطره چشمی جنتامایسین:
در بزرگسالان و کودکان می توان یک قطره از جنتامایسین را بر روی ملتحمه چکاند و هر چهار تا هشت ساعت یک بار این عمل را تکرار نمود.

3- پماد چشمی آسیکلوویر (Aciclovir) :

به تجویز پزشک در درمان التهاب قرنیه مورد استفاده قرار می‌گیرد. این دارو به آسانی از طریق بافت پوششی قرنیه و بافت سطحی چشم جذب می‌شود و یکی از کاربردهای آن جهت استفاده پروتز چشم است.

نحوه مصرف:

در بزرگسالان و کودکان، به میزان 1 سانتیمتر از پماد را 5 بار در روز (تقریبا هر 4 ساعت یک‌بار) در فضای ملتحمه پلک پایین قرار می‌دهند.

4- بتامتازون (Betamethasone) :

بتامتازون در درمان حالت هاي التهابی و آلرژیک چشم و گوش كه به كورتیكواستروئیدها پاسخ می دهند، به كار می رود. از طریق زلالیه، قرنیه، عنبیه، مشیمیه، جسم مژگانی و شبكیه جذب می شود.

توجه: اگر پس از 7-5 روز بهبودی حاصل نشد و يا وضع چشم بدتر شد، به پزشک مراجعه شود.

نحوه مصرف: 
• قطره: ابتدا 1 تا 2 قطره هر 1 تا 2 ساعت به داخل چشم چكانده می شود و بتدریج در صورت تخفيف التهاب، مقدار مصرف دارو كاهش می يابد. 
• پماد: نيم تا يک سانتی متر از پماد، 3-2 بار در روز يا هنگام خواب داخل پلک قرار داده می شود. 

5- سولفاستامید (Sulfacetamide) : 

اين دارو در درمان التهاب عفونی ملتحمه و ساير عفونتهای سطحی چشم ناشی از ارگانيسم های حساس تراخم و ساير عفونت های كلاميديايی مصرف می شود. يك آنتی بيوتیک با طيف گسترده و متوقف كننده رشد ميكروارگانيسم های حساس می باشد. این قطره با نام تجاری باکتی ماید نیز به فروش می رشد.

عوارض جانبی سولفاستامید:

بروز واكنش های حساسيت مفرط شامل خارش، قرمزی، تورم، درد يا ساير علائم تحريک موضعی با مصرف اين دارو گزارش شده است.
تداخلات دارویی سولفاستامید
مصرف همزمان سولفاستاميد با فرآورده های چشمی حاوی نقره (از جمله محلول نيترات نقره) به دليل ناسازگاری دو دارو، توصيه نمی شود.

توصیه های دارویی سولفاستامید:

1. پس از چكاندن قطره در چشم، ممكن است سوزش احساس شود.
2. دوره درمان دارويی باید كامل شود.

6- کلرامفنیکل چشمی (Chloramphenicol-Ophtalmic) :

موارد مصرف کلرامفنیکل چشمی:
كلرآمفنيكل در درمان باكتری های ملتحمه يا قرنيه ناشی از باكتری های حساس به دارو مصرف می شود.
كلرآمفنيكل یک آنتی بيوتی متوقف كننده رشد باكتری با طيف اثر وسيع است و از طريق مهار ساخت پروتئينی ها اثر می كند. در مواردی احساس سوزش يا گزش در چشم پس از مصرف دارو گزارش شده است. اما با این وجود یکی از داروهای مفید جهت استفاده بیماران پروتز و یا چشم مصنوعی است. 

7- اریترومایسین - چشمی (Erythromycin-Ophthalmic):

اين دارو پيشگيری يا درمان التهاب عفونی چشم نوزادان تازه تولد يافته، ناشی از كلاميديا تراكوماتيس يا نيسريا گونوره و نيز در درمان عفونتهای سطحی چشم ناشی از ميكروارگانيسم های حساس مصرف می شود. اين دارو ممكن است از طريق مخاط چشم جذب شود.

نکته:

پس از مصرف پماد چشمی، احتمال بروز تاری ديد وجود دارد.
درمان عفونت های سطحی چشم: 1 سانتی متر از پماد، تا شش بار در روز داخل پلک تحتانی قرار داده می شود. جهت پیشگیری از عفونت چشمی گونوکوکی یا کلامیدیایی نوزادان، حدود 1 سانتی متر از پماد داخل پلک تحتانی قرار داده می شود.

8- نفازولین (Naphazoline) : 

از قطره نفازولین به عنوان درمان و تسکین خارش های موقتی چشم ناشی از آلرژی به مواد مختلف، سرماخوردگی، قرمزی چشم در اثر مطالعه و یا استفاده بیش از حد از تلویزیون یا کامپیوتر مورد استفاده قرار می گیرد.

نحوه مصرف:

معمولا یک قطره از این دارو هر سه یا چهار ساعت استفاده می شود. توصیه می شود درمان با این دارو از 4 روز تجاوز نکند.

9- تتراسایکلین چشمی (Tetracycline-Ophthalmic):

پماد چشمی تتراسایکلین در واقع یک آنتی بیوتیک می باشد که در عفونت های چشمی به تنهایی یا با داروهای دیگر مورد استفاده قرار می گیرد. این دارو همچنین در معاینات چشم پزشکی، کشیدن بخیه چشمی و در جراحی های چشمی مورد استفاده قرار می گیرد. مصرف این دارو تنها با تجویز پزشک مجاز می باشد.

‎پیش از مصرف پماد چشمی تتراسایکلین:

• ‎در صورت سابقه حساسیت به دارو یا غذای خاص حتما پزشک خود را مطلع نمایید.
• ‎مصرف پماد چشمی تتراسایکلین تنها با نظر پزشک توصیه می شود.
• ‎در صورت التهاب شدید چشمی، تاری دید و سوزش چشم پیش از شروع مصرف هرگونه داروی چشمی لازم است جهت معاینات دقیق به چشم پزشک مراجعه نمایید.

‎نحوه مصرف پماد چشمی تتراسایکلین:

• ‎یک لایه نازک از پماد را داخل پلک استعمال نمایید. چشم را ببندید و ۱ تا ۲ دقیقه زمان بدهید.
• ‎قبل و پس از استعمال پماد دست های خود را بشویید.
• ‎جهت جلوگیری از آلوده شدن سر اپلیکاتور پماد، از برخورد آن با چشم در هنگام استعمال دارو خودداری نمایید و پس از استعمال دارو نیز سر پماد را با دستمال تمیز پاک نمایید.

10- سیپروفلوکساسین چشمی (Ciprofloxacin-Ophthalmic): 

اين دارو در درمان عفونت هاي سطحي چشم، بويژه در زخم های قرنيه مصرف می شود. البته احساس سوزش يا خارش پس از مصرف دارو و نيز قی كردن چشم گزارش شده است. امروزه این دارو نیز توسط افرادی که از پروتز چشمی متحرک استفاده می کنند، مصرف می شود. 

نکته:

مصرف اين دارو در كودكان با سن كمتر از 12 سال توصيه نمی شود.

11- گاتی فلوکساسین چشمی (Gatifloxacin-Ophtalmic) : 

این داروی ضدباکتری و ضدعفونت، برای درمان ورم ملتحمه چشم یا کنژنکتیویت (Conjunctivitis) یا قرمزی چشم به کار می رود. این دارو نیز به نوبه خود جهت استفاده جهت پروتز چشم مفید است. 

نحوه مصرف:

روز اول و دوم هر ۲ ساعت ۱ قطره تا ۸ بار از روز سوم هر ۶ ساعت ۱ قطره

عوارض جانبی:

افزایش اشک، اذیت شدن چشم، کراتیت، هموراژ، خشکی چشم، درد چشم، قرمزی چشم، افزایش حساسیت.